Do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy
Do Komitetu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy ds. Politycznych i Demokracji
W związku z naruszeniami, jakich dopuściły się władze wykonawcze Moskwy przy rejestracji niezależnych kandydatów na deputowanych Moskiewskiej Dumy Miejskiej, oraz prześladowaniem przez władze obywateli Federacji Rosyjskiej za ich zamiar kandydowania w wyborach w całym kraju, apelujemy o zajęcie zdecydowanego stanowiska, poddanie powstałej sytuacji pod dyskusję na forum Rady Europy, wezwanie innych organizacji międzynarodowych o zajęcie stanowiska, a także prosimy o włączenie informacji o tych naruszeniach do przygotowywanego raportu na temat przestrzegania przez Federację Rosyjską Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego.
Wydarzenia ostatnich tygodni związane z kampanią przedwyborczą do Moskiewskiej Dumy Miejskiej1 potwierdzają, że władze zamierzają odmówić niezależnym kandydatom prawa uczestniczenia w wyborach zaplanowanych na 8 września 2019 roku. Władze również zapowiadają twardą reakcję na próby organizowania wieców i akcji protestacyjnych przez kandydatów i ich zwolenników.
Ustawowy wymóg zebrania podpisów 3% wyborców zameldowanych w danym okręgu wyborczym, obowiązujący wyłącznie kandydatów niepartyjnych, stanowi trudną do pokonania barierę w realizacji prawa do uczestnictwa w wyborach i stawia niezależnych kandydatów na z góry słabszej pozycji w stosunku do kandydatów prorządowych. Ponadto, gdy niezależnym kandydatom mimo wszystko udało się zebrać niezbędną liczbę podpisów obywateli, władze Moskwy arbitralnie uznały część z tych podpisów za nieważne i na tej podstawie odmówiły rejestracji 30 kandydatom, nie biorąc przy tym pod uwagę przedstawionych przez nich dowodów autentyczności podpisów. Wśród tych kandydatów znaleźli się m.in. Julia Galiamina, Dmitrij Gudkow, Lubow Sobol, Konstantin Jankauskas i Ilja Jaszyn2.
25 lipca w Moskwie odbyły się masowe przeszukania w domach kandydatów, wielu otrzymało wezwania na przesłuchania, niektórzy uczestnicy jednoosobowych pikiet zatrzymano. Władze poinformowały o wszczęciu postępowań karnych za wezwania do udziału w akcji protestacyjnej przed siedzibą urzędu miasta 27 lipca i zakłócanie pracy Moskiewskiej Komisji Wyborczej.
Niestety, Moskwa nie jest w tym względzie wyjątkiem. W Petersburgu, gdzie 8 września odbędą się wybory do rad dzielnicowych, także zaobserwowano nieprawidłowości przy rejestrowaniu kandydatów, jak np. tworzenie sztucznych kolejek w komisjach wyborczych czy odmowa rejestracji kandydatów niezależnych pod byle pretekstem. Dopiero po protestach niezależnych kandydatów i ich wyborców oraz osobistej interwencji przewodniczącej Centralnej Komisji Wyborczej Federacji Rosyjskiej Ełły Pamfiłowej część decyzji dotyczących odmowy rejestracji kandydatów zostało anulowanych3. Do łamania praw wyborców dochodzi również przy rejestrowaniu kandydatów do Irkuckiej Dumy Miejskiej4.
Ważne jest, aby proces weryfikacji podpisów był maksymalnie jawny i zapewniał równość przy ubieganiu się o rejestrację w charakterze kandydata. Tymczasem władze Moskwy odmawiają dialogu z niezależnymi kandydatami i obstają przy stosowaniu niejawnych procedur. Na przykład, niezależni kandydaci i ich przedstawiciele nie byli wpuszczani na posiedzenia okręgowych komisji wyborczych poświęconych weryfikacji złożonych przez nich podpisów.
Według organizacji Gołos, która zajmuje się obserwacją wyborów w Rosji, system rejestracji kandydatów w wyborach do Moskiewskiej Dumy Miejskiej oparty na weryfikacji podpisów wyborców jest w swej obecnej formie sprzeczny z podstawowymi zasadami wolnych wyborów i pozwala władzom wykonawczym arbitralnie decydować, kto może kandydować w wyborach, radykalnie zniekształcając wolę wyborców. Ze względu na zawyżone wymagania dotyczące liczby podpisów, arbitralność i nietransparentność procedur ich weryfikacji, instytucja zbierania podpisów stała się instrumentem administracyjnym regulacji przyjmowania kandydatów do udziału w wyborach i wymaga reformy.
Autorzy sprawozdania Komisji ds. Monitoringu Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych z II wizyty w Federacji Rosyjskiej w dniach od 5 do 7 marca 2019 roku wskazują na negatywną rolę takich ograniczeń i podkreślają konieczność zwolnienia kandydatów reprezentujących ugrupowania pozaparlamentarne od wymogu zebrania dużej liczby podpisów.
Ustawodawstwo i nielegalne praktyki władz wykonawczych Federacji Rosyjskiej dotyczące wyborów powinny stać się przedmiotem międzynarodowej dyskusji i wymagają oceny Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, Komitetu Spraw Politycznych i Demokracji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy oraz innych organizacji międzynarodowych.
Z wyrazami szacunku,
Zarząd oraz Członkowie Stowarzyszenia „Za Wolną Rosję”
Podpisy:
- Maria Charmast, Stowarzyszenie „Za Wolną Rosję” (Warszawa, Polska)
- Aleksander Wierchowskij, Rosja
- Andriej Susłow, Rosja
- Wiktor Jukieczew, Dyrektor Instytutu ds. Rozwoju Prasy – Syberia, Fundacja „Tak-Tak-Tak”, Rosja
- Tatiana Dorutina, Członek Forum Obywatelskiego UE-Rosja
- Anton Chwostow, Stowarzyszenie „Centrum inicjatyw społecznych, prawnych oraz w zakresie ochrony środowiska”, Saratow, Rosja
- Ełła Polakowa, Stowarzyszenie „Matki Żołnierzy Sankt-Petersburga”
- Andriej Kalich, Transborder Corruption Archive, Russia
- Elena Szachowa, przewodnicząca Stowarzyszenia „Citizens’s Watch”, Sankt-Petersburg, Rosja
- Pavel Havlicek, Stowarzyszenie Spraw Międzynarodowych, Praga, Czechy
- Olga Gulina, RUSMPI UG Instytut ds. Polityki Migracyjnej, Berlin, Niemcy
- Siergiej Bielajew, Stowarzyszenie „Sutiażnik”, Rosja
- Grigorij Pasko, dziennikarz, Stowarzyszenie Dziennikarzy Śledczych Fond 19/29, Rosja
- Lubow Moseewa-Helie, Ruch „Za Prawa Człowieka”, Rosja
- Karol Bijoś, Fundacja Odpowiedzialna Polityka Polska
- Grigorij Winter, Ruch „Za Prawa Człowieka” Wołogda, Rosja
- Elena Szukajewa, korespondent „Radio Svoboda” oraz „Nowaja Gazieta – Urał”
- Maria Sawickaja, Rosja
- Danila Gulin, Rosja
- Arkady Wołgin, Rosja
- W. Łagutow, Nowoczerkassk, Rosja
- Larysa Tołmaczewa, Rosja
- Irina Gordeeva, Moskwa, Rosja
- Ludmiła Kuzmina, Samara, Rosja
- Christina Riek, EU-Russia Legal Dialogue, Berlin, Niemcy
- Marie Nikolskaja, Rosja
- Stefan Melle, DRA, Niemcy
- Elena Podojnicyna, Rosja
- Jurij Dżybladze, Centrum Rozwoju Demokracji i Praw Człowieka, Rosja
- Anna Zadorgan, Rosja
- Rusłan Szulga, Moskwa, Rosja
[1] Aktualne informacje o wydarzeniach dostępne na stroni www.golosinfo.org
[2] Według danych Moskiewskiej Komisji Wyborczej z dnia 18 lipca 2019 r., zarejestrowano 233 kandydatów, z nich 130 reprezentują partie parlamentarne zwolnione z wymogu zbierania podpisów, oraz 103 kandydatów, którzy przedstawili wymagane podpisy. Odmówiono rejestracji 57 kandydatom. Więcej patrz www.interfax.ru/presscenter/669486
[3] www.golosinfo.org/ru/articles/143572
[4] www.interfax.ru/russia/669723
Kontakt: Maria Charmast, Stowarzyszenie Za Wolną Rosję (Warszawa, Polska), m.charmast@freerussia.eu
[emailpetition id=”3″]
[signaturelist id=”3″]